Νομικά Άρθρα

Συνεισφορά του Δημοσίου σύμφωνα με τον νόμο 4916/2022

Στις 28 Μαρτίου 2022 δημοσιεύτηκε ο Ν.4916/2022 που ρυθμίζει την συνεισφορά του Δημοσίου στους οφειλέτες έως τη μεταβίβαση της κύριας κατοικίας τους στον Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης βάσει του άρθρου 219 του νέου Πτωχευτικού Νόμου (Ν.4738/2020). Σκοπός του νόμου αυτού είναι η αναστολή της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης επί της κύριας κατοικίας του οφειλέτη ή της εκποίησης αυτής στο πλαίσιο της πτώχευσης, έως τη μεταβίβαση της στο φορέα.

Ποιους ενδιαφέρει αυτή η ρύθμιση;

Η ρύθμιση του παρόντος νόμου αναφέρεται αποκλειστικά στους ευάλωτους οφειλέτες εφόσον υπάρχει εκκρεμής διαδικασία αναγκαστικής εκτέλεσης κατά της κύριας κατοικίας τους ή εκκρεμής εκποίηση της κύριας κατοικίας τους στο πλαίσιο της πτώχευσης.

Ποιος είναι «ευάλωτος οφειλέτης»;

«Ευάλωτος οφειλέτης» είναι εκείνος στο πρόσωπο του οποίου πληρούνται σωρευτικά τα εισοδηματικά, περιουσιακά και λοιπά κριτήρια που ισχύουν σύμφωνα με το άρθρο 3 του Ν.4472/2017. Ο «ευάλωτος οφειλέτης», δηλαδή, θα πρέπει να πληροί της προϋποθέσεις του δικαιούχου επιδόματος στέγασης. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την ΚΥΑ Δ13οικ. 10747/256/6.3.2019 που καθορίζει τους όρους και τις προϋποθέσεις εφαρμογής του προγράμματος Επιδόματος Στέγασης ισχύουν τα ακόλουθα:

Ως προς τα εισοδηματικά κριτήρια:

  • Στο μονοπρόσωπο νοικοκυριό το συνολικό εισόδημα δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τα 7.000 ευρώ
  • Σε νοικοκυριό με δύο μέλη το συνολικό εισόδημα δεν θα πρέπει να ξεπερνά τα 10.500 ευρώ.
  • Σε νοικοκυριό με τρία μέλη ποσό 14.000 ευρώ
  • Στο νοικοκυριό με τέσσερα μέλη ποσό 17.500 ευρώ
  • Στο νοικοκυριό από πέντε μέλη και πάνω ποσό 21.000 ευρώ.

Ως προς τα περιουσιακά κριτήρια:

Α) Ακίνητη περιουσία:
Η συνολική φορολογητέα αξία της ακίνητης περιουσίας του νοικοκυριού στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό, όπως αυτή προσδιορίζεται για τον υπολογισμό του συμπληρωματικού ΕΝ.Φ.Ι.Α. με τις διατάξεις του ν. 4223/2013 (Α’ 287) και προκύπτει από την τελευταία εκδοθείσα πράξη προσδιορισμού φόρου, δεν μπορεί να υπερβαίνει στο σύνολο της το ποσό των 120.000 ευρώ για το μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενη κατά 15.000 ευρώ για κάθε πρόσθετο μέλος και έως του ποσού των 180.000 ευρώ.
Β) Κινητή περιουσία:
Το συνολικό ύψος των καταθέσεων του νοικοκυριού ή/και η τρέχουσα αξία μετοχών, ομολόγων κτλ, όπως προκύπτουν από την τελευταία εκκαθαρισμένη δήλωση φορολογίας εισοδήματος, δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 7000€ για μονοπρόσωπο νοικοκυριό με προσαύξηση κατά 3.500€ για κάθε επιπλέον μέλος του νοικοκυριού μέχρι και έως του ποσού των 21.000 ευρώ.

Για πόσο χρόνο δίνεται η συνεισφορά;

Η συνεισφορά του Δημοσίου δεν δύναται να υπερβεί τους 15 μήνες. Η προθεσμία των 15 μηνών ξεκινά από την ημερομηνία έγκρισης της αίτησης. Μετά το πέρας των 15 μηνών ή από τη λειτουργία του Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης, όποιο από τα δύο γεγονότα προηγηθεί παύει αυτοδικαίως και κατά συνέπεια παύει και η αναστολή της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης ή εκποίησης στο πλαίσιο της πτώχευσης.

Πώς υποβάλλω αίτηση για συνεισφορά;

Η διαδικασία του παρόντος διεξάγεται μέσω ψηφιακής πλατφόρμας ηλεκτρονικής υποβολής και διαχείρισης αιτήσεων, η οποία αναπτύσσεται από τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων και Δημόσιας Διοίκησης, σε συνεργασία με την Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους. Στην πλατφόρμα παρέχεται πρόσβαση μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr ΕΨΠ).
Αρχικά, ο ενδιαφερόμενος θα πρέπει να έχει εκδώσει κατόπιν σχετικής του αίτησης τη βεβαίωση ευάλωτου οφειλέτη. Επιπλέον, σε περίπτωση που η κύρια κατοικία ανήκει στον ευάλωτο οφειλέτη μόνο ως προς ιδανικό μερίδιο ή αν ο ευάλωτος είναι ψιλός κύριος ή επικαρπωτής, η υποβολή της αίτησης για συνεισφορά προϋποθέτει τη σύμπραξη όλων των συνιδιοκτητών, συμπεριλαμβανομένων των ψιλών κυρίων και επικαρπωτών. Απαγορεύεται η υποβολή δεύτερης αίτησης από το ίδιο φυσικό πρόσωπο. Η αίτηση υποβάλλεται ηλεκτρονικά, με τη χρήση των κωδικών διαπιστευτηρίων της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης (taxisnet).

Υπάρχει προθεσμία για την υποβολή της σχετικής αίτησης;

Οι αιτήσεις κατά το παρόν άρθρο υποβάλλονται εντός αποκλειστικής προθεσμίας:
α) Σε περίπτωση που η επιβολή της κατάσχεσης ή η πτώχευση έχει λάβει χώρα πριν από την έναρξη ισχύος του παρόντος (28.3.2022), εντός εξήντα (60) ημερολογιακών ημερών από την έναρξη ισχύος του παρόντος. 
β) Σε περίπτωση κήρυξης πτώχευσης ή επιβολής κατάσχεσης μετά την έναρξη ισχύος του παρόντος, εντός εξήντα (60) ημερολογιακών ημερών από την ημερομηνία επιβολής της κατάσχεσης ή δημοσίευσης της απόφασης που κηρύσσει την πτώχευση στο Ηλεκτρονικό Μητρώο Φερεγγυότητας.
γ) Σε κάθε περίπτωση, και υπό την επιφύλαξη των περ. α) και β), δεν μπορούν να υποβληθούν νέες αιτήσεις σε χρονικό σημείο πέραν των δεκαπέντε (15) μηνών από την έναρξη ισχύος του παρόντος.

Τι ακολουθεί μετά την υποβολή της αίτησης;

Με την οριστική υποβολή της, η αίτηση διαβιβάζεται στον επισπεύδοντα πιστωτή, ο οποίος δύναται να προβεί, εντός δέκα (10) εργάσιμων ημερών, σε περαιτέρω διασταύρωση των δηλωθέντων στοιχείων της, βάσει των στοιχείων που έχει στη διάθεσή του.
Εάν, κατά τον έλεγχο αυτό, διαπιστωθεί ότι ο αιτών δεν πληροί ένα ή περισσότερα κριτήρια είτε χαρακτηρισμού ως ευάλωτου είτε επιλεξιμότητας, και αυτό αποδεικνύεται από έγγραφα, αποστέλλεται σχετική ειδοποίηση στον αιτούντα μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας, στη δηλωθείσα διεύθυνση ηλεκτρονικής αλληλογραφίας. Με την αποστολή της σχετικής ειδοποίησης, η διαδικασία περαιώνεται και η αίτηση θεωρείται απορριφθείσα.
Σε διαφορετική περίπτωση, η αίτηση γίνεται δεκτή και αποστέλλεται ενημέρωση μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας, προκειμένου στη συνέχεια η Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους να εκδώσει εντός δύο (2) εργασίμων ημερών την απόφαση έγκρισης της συνεισφοράς Δημοσίου. Η απόφαση αυτή φέρει την υπογραφή του Ειδικού Γραμματέα Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους με μηχανικό μέσο, καθώς και μοναδικό αριθμό ελέγχου της γνησιότητάς της και αναρτάται αυθημερόν στην ηλεκτρονική πλατφόρμα.

Σε ποιον καταβάλλεται η συνεισφορά;

Η συνεισφορά του Δημοσίου καταβάλλεται στους ειδικούς και ακατάσχετους λογαριασμούς εξυπηρέτησης των οφειλών, που έχουν αποσταλεί στην ηλεκτρονική πλατφόρμα. Η καταβολή της συνεισφοράς του Δημοσίου γίνεται σε μηνιαία βάση.
Σε περίπτωση μεταβίβασης της δανειακής απαίτησης, ο αποκτών αναγγέλλεται στην ηλεκτρονική πλατφόρμα και η συνεισφορά συνεχίζει να καταβάλλεται στον λογαριασμό εξυπηρέτησης που δηλώνει ο νέος πιστωτής. Η συνεισφορά δεν κατάσχεται ούτε συμψηφίζεται.

Σε τι ποσό ανέρχεται η συνεισφορά;

Το μέγιστο ποσό της συνεισφοράς του Δημοσίου, για τους ευάλωτους οφειλέτες των οποίων η αίτηση εγκρίθηκε, ορίζεται ως ακολούθως:

  • Για τον αιτούντα: εβδομήντα (70) ευρώ ανά μήνα.
  • Για κάθε επιπλέον μέλος του νοικοκυριού χορηγείται προσαύξηση κατά τριάντα πέντε (35) ευρώ τον μήνα.
  • Στη μονογονεϊκή οικογένεια χορηγείται επιπλέον προσαύξηση τριάντα πέντε (35) ευρώ τον μήνα.
  • Στα νοικοκυριά με απροστάτευτο τέκνο χορηγείται επιπλέον προσαύξηση τριάντα πέντε (35) ευρώ τον μήνα για κάθε απροστάτευτο τέκνο.

Ως ανώτατο όριο της συνεισφοράς ορίζονται τα διακόσια δέκα (210) ευρώ μηνιαίως, ανεξαρτήτως της σύνθεσης του νοικοκυριού.

Μπορεί να πάψω να είμαι δικαιούχος της συνεισφοράς;

Καθ’ όλη τη διάρκεια της καταβολής συνεισφοράς του Δημοσίου, ο οφειλέτης έχει την υποχρέωση να καταβάλλει εμπρόθεσμα το ποσό της οφειλής που βαρύνει τον ίδιο (άρθρο 20 Ν.4916/2022), δηλαδή 3,5% επί της αξίας της κύριας οικίας, διαιρουμένης σε 12 περιλαμβανομένης της συνεισφοράς του Δημοσίου, και να παρέχει πρόσβαση στα στοιχεία από τα οποία αποδεικνύεται η επιλεξιμότητά του, καθώς και να παρέχει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες που ζητηθούν από το Δημόσιο κατά τον εκ των υστέρων έλεγχο των στοιχείων της αίτησής του. Σε περίπτωση μη τήρησης εκπίπτει αναδρομικά από τη συνεισφορά του Δημοσίου. Το ίδιο συμβαίνει και στην περίπτωση που δεν υποβάλλει αίτημα για μεταβίβαση της κατοικίας του στον Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης εντός ενός μηνός από τη δημιουργία αυτού. Το άρθρο 23 του παρόντος νόμου ορίζει την διαδικασία αναζήτησης των αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών.